Gods stem verstaan

‘Wat zou het fijn zijn om soms een briefje uit de hemel te krijgen’, je hoort het mensen nog wel eens zeggen. Hoe heerlijk zou het zijn om gewoon te weten welke keuze het beste is, wat je moet doen in bepaalde situaties, of waar je op mag hopen in stressvolle en verdrietige situaties. Maar een briefje uit de hemel krijgen we meestal niet. Hoe kunnen we toch leren om Gods stem te verstaan?

God communiceert op verschillende manieren met ons. De bekendste manieren zijn wel de natuur en de Bijbel. Zo laat de natuur zien Wie God is. De vele verschillende bloemen, planten en dieren, de prachtigste kleuren en het nieuwe leven dat steeds weer ontstaat laten zien hoe creatief God is, hoe God geniet van mooie dingen en hoe God van het leven houdt, hoe levenslustig God is.
En in de Bijbel is te lezen Wie God is en wat Hij voor ons gedaan heeft. De Bijbel vertelt ons hoe we vrede kunnen vinden, hoe we dichter bij God kunnen leven en steeds meer op Hem kunnen gaan lijken. Eigenlijk is de Bijbel ons briefje uit de hemel, alleen is de Bijbel vaak wat algemener dan onze specifieke situaties. En toch is er enorm veel uit de Bijbel te halen, ook voor onze eigen specifieke situaties. De Bijbel is dan ook de basis als het gaat om Gods stem verstaan.

Maar spreekt God ook tot ons persoonlijk? In de Bijbel zijn genoeg verhalen aan te wijzen waarin God persoonlijk tot de mens spreekt. Denk bijvoorbeeld aan Abraham waar God tegen zegt dat zijn nageslacht zo talrijk als de sterren zal zijn, of aan Jozef die verschillende dromen krijgt. God is een God die met ons wil communiceren. Het paradijs is hier een mooi voorbeeld van. God wandelde door de tuin, omdat Hij een hechte band met de mensen had. Maar met de zondeval veranderde alles, ook de relatie tussen God en de mens. Pas wanneer Jezus terug komt en we op de nieuwe aarde mogen wonen, zal de band met God volledig herstelt zijn. En dat maakt dat het verstaan van Gods stem nu soms zo moeilijk is. Ten eerste is het aan God óf Hij met ons communiceert en hoe Hij dat doet. God staat ver boven ons en Zijn wegen zijn ondoorgrondelijk. We kunnen God niet bevatten, Hij gaat ons verstand te boven. En dat is iets wat aan de ene kant misschien ingewikkeld is, maar waar we aan de andere kant ook dankbaar voor mogen zijn. Dat we God niet kunnen bevatten laat zien hoe groot God is.
Daarnaast ligt een groot gedeelte ook aan onze kant. Hoe dichter we bij God leven, des te beter we zijn stem kunnen verstaan. Gods stem leren verstaan is niet iets wat je van de een op de andere dag kan. Het is iets waarin je jezelf moet oefenen. Het is een proces van vallen en opstaan. Hoe meer ervaring je hebt, des te beter je Gods stem zal kunnen verstaan.

Maar hoe werkt dat dan, Gods stem verstaan? Wanneer is Gods stem te horen? Dallas Willard heeft het in zijn boek ‘God verstaan’, over een zachte stille stem. Een zachte stille stem die in je binnenste (je eigen denken) te horen is. Als je niet zo bekend bent met deze stem, zul je er waarschijnlijk niet zo veel aandacht aan besteden, omdat je dan al snel het idee hebt dat het gewoon een losse gedachte is die bij je op komt. Zoals Russ Johnston in het boek van Dallas Willard geciteerd wordt: ‘We zouden wonderlijke resultaten zien als we gewoon eens op een godvruchtige manier omgaan met de gedachten die blijven terugkeren. Maar de meeste mensen doen dat niet. Als er gedachten bij ons opkomen en ze blijven in ons hoofd hangen, vraag dan aan God: ‘wilt U werkelijk dat ik (of wij) dit doen?’ De meeste mensen laten deze gedachten gewoon inzakken, waarna God een ander zoekt om de kloof te dichten.‘ *
Deze stille zachte stem kan ook in andere vormen tot ons komen. Bijvoorbeeld iemand die iets tegen ons zegt, wat precies aanslaat. Of iets dat we lezen dat ons op dat moment voed. En zo zijn er wellicht nog meer manieren waarop God ons hart aanspreekt.

Om God te verstaan is het dus belangrijk om te weten hoe Hij spreekt en wat wel of niet van Hem afkomstig is. Dat vraagt het een en ander van ons aan inzet. Zoals al eerder gezegd is het niet iets wat je zo komt aanwaaien, maar is het iets waar je jezelf in moet oefenen. Zo wist de jonge Samuël ook niet dat de stem die hij hoorde van God afkomstig was. De oude ervaren Eli was degene die hem vertelde dat het God was Die sprak.
Verschillende punten zijn belangrijk als het gaat om Gods stem te verstaan:

  • Als eerste is het belangrijk om God daadwerkelijk te kennen. Door God te kennen kun je beter onderscheid maken tussen wat wel van God is en wat niet van God is. Een simpel voorbeeld, als je het idee hebt dat God zegt dat je wraak moet nemen op iemand, moet je eens gaan nadenken of dat nou wel zo Bijbels is. En zo zijn er veel dingen die je kunt toetsen aan de Bijbel. Verdiep je dus in de Bijbel, hoe beter je God kent, des te beter je Zijn stem zal leren verstaan.
  • Waar nemen we genoegen mee? Hoeveel tijd willen we investeren in God? Moet God ons direct een antwoord geven als wij Hem daar om vragen, zoiets van; ‘ik heb nu even tijd voor U, dus zegt U het maar’? En als God dan geen antwoord geeft, dat we het meteen opgeven? Of nemen we ook tijd om rustig op God te wachten? Stil te zijn en God de ruimte te geven? En als God dan niet spreekt, gewoon nog eens een ander moment te pakken om naar God te luisteren. Durven we op God gericht te zijn, zonder dat we daar meteen antwoord voor terug willen? Gewoon in Gods aanwezigheid te rusten (te genieten), zonder ongeduldig of geïrriteerd te raken als God geen antwoord geeft? Misschien duurt het een dag, een week of een jaar voordat God antwoord geeft. Of misschien kiest God er voor om geen antwoord te geven. Maar dan is de tijd die je doorbracht met God nog steeds geen verloren tijd. Want je was met God en je hebt geleerd om stil te zijn voor Hem.
  • Wat verwachten we van God als Hij ons antwoord geeft? Heeft God nog een keuze in wat Hij ons antwoord, of hebben we allang bedacht wat God moet antwoorden? Voor mij is dit altijd meteen een punt om even te checken. Als ik het idee heb dat God iets tegen mij zegt, dan bedenk ik altijd eerst; is dit iets wat ik graag wil horen, waardoor het ook makkelijk van mezelf zou kunnen zijn? Is het iets wat ik zelf ook zou kunnen bedenken, of is het iets creatiefs waar ik zelf nooit op was gekomen? Zo ben ik bijvoorbeeld ook op de naam ‘Eljada’ gekomen, de naam voor mijn praktijk. Ik ben een hele tijd aan het zoeken geweest naar wat voor naam ik mijn praktijk zou geven. Ik had wel een paar mooie namen gezien, maar eigenlijk was het toch niet helemaal wat ik wilde. Dus ik zei tegen God; ik heb echt geen idee welke naam ik moet kiezen. Heeft U nog een goed idee? (Vast wel, maar nouja..) En toen kreeg ik de naam ‘Eljada’ in mijn hoofd. Nog nooit van gehoord, geen idee of het een bestaande naam was, maar ik vond het wel mooi klinken. Dus ik heb het opgezocht en toen bleek het een bestaande naam, met een betekenis die precies aansloot bij wat ik wilde voor mijn praktijk (onder het kopje ‘welkom’ is de betekenis van deze naam beschreven).
    Hiermee wil ik niet zeggen dat dingen van God altijd ver buiten je eigen denken liggen. Zeker niet, God gebruikt juist onze kennis en ervaring om tot ons te komen. Maar het is goed om je er van bewust te zijn dat we nog wel eens de neiging hebben om te horen wat we willen horen. Het is belangrijk dat wanneer we datgene horen wat we willen horen, dat we extra alert zijn op de juistheid daarvan.
  • Durven we ook fouten te maken? Zoals gezegd is het leren van Gods stem verstaan iets dat met vallen en opstaan gebeurt. We kunnen het niet in een keer, dus soms zullen we denken Gods stem te hebben verstaan, maar blijkt het toch even anders te gaan. Maar we mogen erop vertrouwen dat God ons dan niet in de steek laat. Dat God ons niet met de brokstukken laat zitten. Hij is nog steeds bij ons en helpt ons om weer op te staan.
  • Vertrouwen we God? Vertrouwen we er op dat Hij tegen ons wil spreken? Als we er niet op vertrouwen dat God tegen ons wil spreken, hebben we weinig om te verstaan. We zullen er dus op moeten vertrouwen dat God tot ons wil spreken. En als we iets horen van wat God tegen ons zegt, zullen we ook uit moeten stappen en gehoor moeten geven aan datgene wat God ons verteld. Anders hebben we er alsnog niks aan. En ja, we zullen dus wel eens vallen. Maar een kind dat nooit een stap durft te zetten omdat het bang is om te vallen, zal nooit leren lopen. Zo is het ook met het leren van Gods stem te verstaan.
  • En een laatste, niet onbelangrijk, punt is; durf je vragen aan God te stellen. Durf in gesprek te gaan met Hem. Bij God vind je altijd een luisterend oor!

Ik denk dat Gods stem verstaan, altijd een zoektocht zal blijven. Toch mogen we weten dat hoe dichter we bij God leven, des te beter we Hem zullen verstaan. Laten we zorgen dat we de stem van onze Herder herkennen!


Gebruikte bron:
* Dallas Willard, God verstaan; Groeien in vertrouwelijke omgang met God, Amersfoort, 2004.